Jaarstukken 2018

Programmaverantwoording

Verbindend bestuur

Wat wilden we bereiken?

Breda is een open stad, goed verbonden met haar brede mondiale, internationale en (boven)regionale omgeving. Het besturen van Breda stopt immers niet bij de gemeentegrenzen. Integendeel. Steeds meer opgaven op het gebied van klimaat, energie, migratie, mobiliteit, onderwijs en arbeidsmarkt hebben een (inter)nationale en/of (boven)regionale dimensie. Oplossingen vragen om samenwerking op verschillende schaalniveaus. Wij werken samen waar het past bij de opgave.

Wij positioneren ons nadrukkelijker als internationale schakelstad: met onze ligging en rol van internationaal knooppunt en met onze internationale kracht op gebied van kennis en onderwijs, (nieuwe) economie, duurzaamheid, cultuur en sport. We zijn zichtbaar en actief in netwerken in Den Bosch, Den Haag en Brussel. In en voor Brabant heeft Breda een internationale poortfunctie, tussen Amsterdam en Brussel én tussen Mainport Rotterdam en Brainport Eindhoven.

In de regionale samenwerking in West-Brabant focussen we ons op gezamenlijke ruimtelijk-economische opgaven en kansen. Breda heeft als centrumstad en ambassadeur van West Brabant een krachtige voortrekkersrol. Het sub-regionale schaalniveau van het daily urban system (een sociaal-economisch, geografisch verzorgingsgebied over gemeentegrenzen heen, waar inwoners wonen / verhuizen, werken / pendelen, gebruik maken van onderwijs en zorgen, besteden, uitgaan, etcetera) van de Baronie is voor Breda steeds belangrijker voor afstemming en samenwerking op allerlei beleidsterreinen. Breda wil daarin nadrukkelijk investeren. Zo verzorgt Breda ICT diensten voor de gemeente Drimmelen en de BWB. In het B5 netwerk willen we concreet samenwerken aan bedrijfsvoering op strategisch en operationeel niveau. Voor Breda is dit een kans op grotere ontwikkelsnelheid, minder kwetsbaarheden en samen aantrekken van hoog gekwalificeerd personeel.

We werken aan een toekomstbestendige relatie met NAC Breda. Er is bij de raad een breed gedragen voorkeur voor verkoop van het stadion. Dit verkennen we de komende periode met marktpartijen. Voor het eind van het jaar komt het college opnieuw met een voorstel naar de raad met het resultaat van deze gesprekken. Omdat er nog altijd een kans is dat de verkoop van het Rat Verleghstadion niet doorgaat, spreken we als optie voor terugval ook over verhuur aan een derde partij.

Aan de verkoop van het stadion zitten zeer waarschijnlijk financiële consequenties. Bijvoorbeeld een mogelijke afwaardering van het stadion bij verkoop. Omdat gesprekken met geïnteresseerde marktpartijen nog lopen is er op dit moment geen duidelijker beeld te schetsen van de financiële consequenties.

De tijdelijke wijziging op de huurovereenkomst is met één jaar verlengd, tot 1 juli 2018. Die tijdelijke wijziging betekent dat de gemeente een deel van het groot onderhoud voor haar rekening neemt (volgens de met NAC Breda overeengekomen demarcatielijst) en alleen als de veiligheid in het geding is of we kapitaalvernietiging moeten voorkomen.

Wat hebben we bereikt?

In maart 2018 is de stedelijke agenda BrabantStad vastgesteld. De stedelijke agenda 2018-2022 BrabantStad (het samenwerkingsverband tussen de Provincie Noord-Brabant en de steden Breda, Eindhoven, Helmond, ’s-Hertogenbosch en Tilburg) geeft inhoudelijk richting aan de gezamenlijke inspanningen in BrabantStad voor de komende 4 jaar, vanuit onze gezamenlijke ambitie tot de top van Europese kennis- en innovatieregio’s te blijven behoren en Brabant aantrekkelijk, bereikbaar en concurrerend te houden. In deze agenda is gekozen voor 6 sterk met elkaar samenhangende summits, te weten:
1   digitale stad
2   slimme en duurzame mobiliteit
3   sport en cultuur
4   gezonde en duurzame leefomgeving
5   kennis en onderwijs
6   economisch vestigingsklimaat.
Daarnaast is in de agenda de samenwerking op het gebied van veiligheid herbevestigd. We zijn er voorstander van dat BrabantStad een licht bestuurlijk netwerk is met een zo groot mogelijke uitvoeringskracht. Vandaar dat er in het laatste kwartaal van 2018 ook een governance structuur is vastgesteld die weinig bestuurlijke drukte oplevert maar wel effectief moet gaan bijdragen aan de realisatie van de doelen uit de agenda.

In 2018 hebben we de samenwerking tussen de steden Tilburg en Breda verder verstevigd en verdiept en uitvoering gegeven aan het samenwerkingsconvenant Versterken en versnellen door te verbinden. Als buursteden kennen we een aantal sterke verbindingen. Doordat we de samenwerking hebben versterkt en elkaar beter hebben leren kennen, weten we elkaar meer en beter te vinden bij het oppakken van maatschappelijke opgaven. Niet alleen ten bate van onze steden, maar ook ten faveure van onze regio’s en heel Brabant.   

We hebben de banden met de Provincie Noord-Brabant verstevigd, bijvoorbeeld door het sluiten van een convenant stedelijke transformatie.

Richting Rijk zijn we een steeds actievere speler geworden in VNG en G40, bijvoorbeeld doordat bestuurders lid zijn geworden van diverse commissies binnen de VNG en pijlers van de G40.

Doorontwikkeling RWB heeft geleid tot een actieagenda waar college en raad in de 2e helft van 2018 hun mening over gevormd hebben. Ruimte, Mobiliteit, Economie en Arbeidsmarkt zijn de 4 domeinen waarop RWB haar rollen pakt.

Met de Baroniegemeenten zijn we gestart om te kijken of het Omgevingsvisie traject tot gezamenlijke inzichten leidt, die voor onze sub regio van belang zijn.

Er wordt gewerkt aan een strategische agenda en aanpak voor internationalisering.

2018 Stond in het teken van het verder professionaliseren van onze public affairs. Geïnvesteerd is in ambtelijke capaciteit voor de Haagse lobby.
Actief gelobbyd is onder meer op de dossiers: bereikbaarheid Zuid-Nederland, Amernet (verduurzaming warmtenet), BrabantStad, ov-verbinding Breda-Utrecht en de Taskforce Brabant-Zeeland tegen ondermijning.
In BrabantStad-verband wordt actief samengewerkt met de lobbyisten van B5 en Provincie Noord-Brabant op de summits.
Voor Brussel is vooral geïnvesteerd in de zichtbaarheid van Breda door bestuurlijke, ambtelijke en politieke deelname aan de European Week of Regions and Cities. Bovendien lag de focus op het benutten van subsidiekansen. Dit heeft onder andere geresulteerd in de toekenning Europees Urban Innovative Action voor het subsidieproject Airqon met € 3,2 miljoen. Breda won de European City Acces Award 2019 voor de meest toegankelijke stad van Europa voor mensen met een beperking. Daarnaast ontving Breda enkele Europese werkbezoeken (waar onder een delegatie uit Wroclaw en uit de regio Valencia). Verkenningen zijn gestart naar thema’s met mogelijke meerwaarde van samenwerking.

Eind 2017 is de raadsopdracht ten aanzien van de scenariostudie naar de ontvlechting van de relatie tussen gemeente en NAC Breda afgerond. Conclusie was dat het verkoopproces waarbij marktpartijen in konden schrijven op het stadion niet tot verkoop van het Rat Verlegh Stadion heeft geleid. Het college is daarna met NAC Breda in overleg gegaan over een mogelijke actualisatie van de huurovereenkomst. Omdat bij de voetbalclub echter de wens bleef bestaan om het stadion in eigendom te hebben heeft het college, na verkennende gesprekken met NAC Breda, in september 2018 NAC Breda een koopoptie geboden. Hiermee heeft NAC Breda, op basis van exclusiviteit, de gelegenheid om de aankoop van het stadion nader te onderzoeken. De koopoptie liep tot 31 januari 2019 en bood de mogelijkheid deze te verlengen tot uiterlijk 31 mei 2019.  De volgende stap in het proces is het lichten van de koopoptie. NAC Breda heeft de mogelijkheid hiertoe tot 31 mei 2019. Na het lichten van de koopoptie start een periode van onderhandeling. Conform de afspraken in de koopoptie mag deze maximaal 3 maanden duren.

Met het tekenen van de koopoptie was waardevermindering van het stadion aan de orde. Het effect daarvan (met een omvang van € 6,4 miljoen) op de begroting en balans (solvabiliteit) wordt verwerkt in de jaarrekening 2018.

Wat wilden we hiervoor doen?

Concreet geven we inhoud aan de ambitie van Verbindend bestuur langs drie sporen:

1. Versterken van (boven)regionale samenwerking en slagkracht met andere gemeenten / overheden, bedrijfsleven en kennispartners (triple-helix) in de netwerken van Brabantstad, West-Brabant en de Baronie met meer focus op gezamenlijke economisch-ruimtelijke opgaven.

2. Samen met partners in stad en regio bepalen en uitvoeren van een strategische agenda en aanpak voor internationalisering, internationaal vestigingsklimaat en het benutten van de kracht van Breda als internationale schakelstad.

3. Met intensiveren van Externe Betrekkingen vergroten we onze netwerk- en lobbykracht naar Den Bosch, Den Haag en Brussel, samen met partijen uit stad en regio.

Het Verhaal van Breda is voor inhoudelijke positionering het leidend kompas voor deze drie sporen van Verbindend Bestuur.

Ad. 1    Versterken (boven)regionale samenwerking
Breda wil een sterke stad zijn in een sterke regio. Voor de bestuurlijke (boven)regionale samenwerking voeren wij het door de raad vastgestelde position paper regionale samenwerking uit, op verschillende schaalniveaus en in meerdere windrichtingen. We kijken gericht en selectief met wie we in de regio welke ambitie uitvoeren op drie schaalniveaus:
o   de sub regio van de Baronie;
o   de regio West-Brabant;
o   bovenregionaal in en buiten Brabant, in bijzonder het netwerk van Brabantstad.

Sub regio Baronie
Op het sub regionale schaalniveau van het daily urban system van de Baronie deden we onderzoek, samen met de gemeente Oosterhout, Etten-Leur en Moerdijk, naar samenwerkingskansen op de strategisch economische corridor van de A16. We informeerden de raad over de zes thema’s en vier actielijnen in het adviesrapport (economische dynamiek, onderwijs en arbeidsmarkt, innovatie en promotie / marketing / acquisitie / branding) en voeren ze uit in 2018.

Wij verkennen in 2018 de samenwerkingsmogelijkheden voor de Omgevingswet, in het bijzonder een sub regionale afstemming en inhoudelijke koppeling van de op te stellen regionale omgevingsvisie; Daarnaast zoeken we naar mogelijkheden voor intensivering van de samenwerking op het gebied van bedrijfsvoering.

Regio West-Brabant
In 2017 is de basis gelegd voor een krachtiger samenwerking in de regio West-Brant, met focus op economisch-ruimtelijke opgaven. De samenwerking geven we nog meer vorm en inhoud met het bedrijfsleven en kennis- en onderwijspartners. Het Delta Network (voorheen Strategic Board), de RWB en REWIN zetten we samen in hun kracht. Samen formuleren we een nieuwe strategische ambitieagenda voor West-Brabant. We nemen als centrumstad het voortouw en onderzoeken het draagvlak in de regio voor een krachtig investerings- en realisatiefonds. We hebben al een onderzoekers- en ontwikkelfonds, maar nog geen fonds voor de daadwerkelijke uitvoering van plannen. Met dit fonds vegroten en versnellen we de regionale lobby- en uitvoeringskracht van onze  ambities en creëren we cofinanciering.

Deze doorontwikkeling moet in het eerste kwartaal van 2018 grotendeels zijn afgerond, om bij de start van de nieuwe bestuursperiode meteen te kunnen doorpakken. Richting 2018  willen we beter inzicht en aansturing van de regionale, verbonden partijen.

Bovenregionaal: BrabantStad en Provincie
Op het schaalniveau van de provincie zijn er in 2017-2018 twee belangrijke bewegingen. De provincie wil met de regio’s en steden een sterker Brabants netwerk vormen, onder andere  door afspraken met de vier regio’s in de vorm van versnellingsagenda’s, integrale afstemming van mobiliteit (GGA) en ruimte (RRO) en realisatie van de agenda’s van streeknetwerken. Eind 2017 komt er meer duidelijkheid over deze beweging.

Partijen in Brabantstad (de provincie en de B5-steden) erkennen dat dit bestuurlijk netwerk meer elan en slagkracht nodig heeft qua (stedelijke) agenda, werkwijze (governance) en verbinding naar andere steden en regio’s. Ook dit krijgt concreter vorm en inhoud zodat we in de nieuwe bestuursperiode hierop kunnen bouwen. Op basis van deze beweging zoeken we de komende tijd- zowel binnen het netwerk van Brabantstad als bilateraal - bestuurlijk en ambtelijk toenadering. Heel concreet heeft dit de afgelopen maanden geleid tot het aangaan van een convenant met meerjarige bestuurlijke samenwerkingsafspraken tussen de colleges van Breda en Tilburg op het gebied van leren, werken, bereikbaarheid, zorg, veiligheid, energie en organisatie. De concrete acties worden de komende maanden uitgewerkt en daarna in 2018 e.v. uitgevoerd.  De buursteden maken deze verbinding om daarmee ook ‘hun’ regio’s van West-Brabant en Hart van Brabant nadrukkelijk te versterken.

Ad.2   Versterken internationale aantrekkingskracht
In 2017-2018 willen we de internationale bewustwording vergroten. Prioriteit is samen met partners vanuit stad en regio stappen zetten op het gebied van:
-   internationale bereikbaarheid (agendering, lobby);
-   ontvangst, vestiging en verblijf van expats in Breda, inclusief rol en ontwikkeling van de Internationale School Breda;
-   verbinden van internationale oriëntaties van kennis- en onderwijsinstellingen;
-   uitbouw van de stedenband met Wroclaw, met het oog op 2019 (75 bevrijding – Crossroads – Maczek).

Ook kijken we hoe we de UN Duurzame Ontwikkelings Doelen kunnen benutten in ons internationaal denken en doen.

Ad.3   Intensiveren van onze Externe Betrekkingen
Meer dan ooit erkennen wij het belang van goede, actieve externe betrekkingen (public affairs) en gericht vergroten van onze netwerk- en lobbykracht naar Den Bosch, Den Haag en Brussel. We doen dit samen met partijen in de stad en regio. Het Verhaal van Breda geeft in 2017 en 2018 handen en voeten aan onze lobby agenda. Medio 2017 komt er een adviseur / lobbyist met accent op Den Haag. Met de bestaande lobbykracht gericht op Brussel slaan we onze vleugels uit naar Europa. Dit doen we onder andere door de netwerken en financiële kansen in Europa goed te kennen en te benutten, vanuit het perspectief van Breda en de regio West-Brabant, vooral op het gebied van klimaatadaptatie, energietransitie, mobiliteit en zorginnovatie. We versterken onze positie als internationale kennisstad. We onderhouden in 2018 bestaande en gaan nieuwe verbindingen aan met Europese partnersteden en regio’s. Ook versterken we onze kennis van Europese programma’s, initiatieven en structuurfondsen. We nemen op basis van onze lobbyagenda actief deel aan Europese events zoals de Open Days te Brussel.

Breda is in 2018 gaststad voor de Brabantdag 2018, een tweejaarlijks netwerkevent waar honderden bestuurders, ondernemers, maatschappelijke organisaties en kennispartners uit Vlaams-Brabant en Noord-Brabant elkaar ontmoeten.

Wat hebben we ervoor gedaan?

Wat was de uitdaging?

Achterliggende documenten

2. Verbindend bestuur

Naam document

Soort document

Jaar

Maand

Voorjaarsnota 2017

Kaderstellend

2017

juni

ga terug